Ruim een op de vier Nederlanders hee? of krijgt last van hartritmestoornissen door te veel elektrischeprikkels in en rond het hart: dit heet boezemfi brilleren. De gevolgen zijn niet zelden invaliderend:ernstig conditieverlies, chronische vermoeidheid, hartfalen en zelfs een herseninfarct. Het Hart+VaatCentrum van het Maastricht UMC+ boekt met hybride ablatie, na meer dan tien jaar ervaring, uitstekenderesultaten. De hybride benadering wordt nu ook toegepast bij jongere patiënten metmoeilijk behandelbare snelle hartritmes.
Door JOS CORTENRAAD | Fotografie PAUL ROUS
Ablatie. Een routine-ingreep die dagdagelijks in veelNederlandse ziekenhuizen wordt uitgevoerd bij patiënten metboezem? brilleren. De cardioloog brengt een katheter via deliesader naar de boezems van het hart en brandt dan wel vriestop cruciale plekken littekens in het weefsel om het teveel aanelektrische impulsen af te remmen. Het resultaat is direct meetenvoelbaar. Het te snelle hartritme normaliseert en een paardagen later voelt de patiënt zich weer prima. ‘Klopt helemaal’,zegt Justin Luermans, cardioloog in het Maastricht UMC+ engespecialiseerd in ablatie. ‘Probleem is echter dat de stoornissenvaak weer terugkeren. Soms al na een paar maanden slaathet hart weer op hol. En dus wordt de patiënt opnieuw moeen futloos. Logisch, omdat het hart permanent het tempoheeft alsof je aan het hardlopen bent. Bovendien stijgt bijboezem? brilleren de kans op hartfalen en is de kans op eenherseninfarct groter omdat er sneller bloedklontertjes ontstaan.’
Samenwerking
Een of meerdere herhalingen van de behandeling in combinatiemet medicijnen was tot voor een aantal jaren geleden de enigeoptie. Reden voor het Hart+Vaat Centrum van het MaastrichtUMC+, internationaal erkend als een van de expertisecentra,om een betere en duurzamere behandeling te zoeken. Metde hybride ablatie als klinkend resultaat. ‘Een ingreep waarcardiologie en hartchirurgie intensief samenwerken’, legt BartMaesen uit, thoraxchirurg in Maastricht. ‘Ik benader het hart viaeen kijkoperatie aan de buitenkant om de noodzakelijke littekensin het weefsel te maken, waarna mijn collega Justin Luermanslangs de binnenkant van het hart het weefsel verder kanbehandelen. Een beetje oneerbiedig misschien, maar ik vergelijkhet wel eens met een stuk vlees op de barbecue dat je dan vantwee kanten kunt bakken. Samen hebben we ook veel meer zichtop het hart en de aders, uit alle hoeken, binnen- en buitenkant.We zien eventuele afwijkingen en kunnen veel méér dan bij eenkatheterablatie alleen.’
Klachtenvrij
Ruim tien jaar geleden werd de hybride ablatie voor het eerstaangeboden in Maastricht. Nu komen elke week patiënten uitheel Nederland naar het MUMC+ voor het teamwork van dechirurgen en cardiologen. De resultaten zijn spectaculair, verteltJustin Luermans. ‘Na de hybride ablatie blijft bijna negentigprocent van de patiënten klachtenvrij gedurende het eerstejaar. Natuurlijk is het wel een meer gecompliceerde ingreepvan enkele uren waarna patiënten toch een dag of vijf in hetziekenhuis blijven en een maand of vier moeten revalideren. Hetis per slot van rekening een hartoperatie, ook al is die door dekijktechniek niet erg invasief. Maar de gezondheidswinst is enormen we onderzoeken nog of de kosten op de langere termijn ooklager zijn bij de hybride dan bij de traditionele ablatie, omdatdeze laatste vaak herhaald moet worden en het resultaat minderduurzaam is.’
Beste optie
Bart Maesen: ‘We zien het aantal patiënten met boezem-? brillerenalleen maar toenemen. De oorzaken zijn divers: diabetes,hoge bloeddruk, slaapapneu. Maar ook roken, overgewicht enalcoholgebruik. De hybride vorm van ablatie is met name eengoede optie bij patiënten met hardnekkige hartritmestoornissen.Helaas krijgen de meeste patiënten niet meteen de optie voor dehybride ingreep. Vaak worden eerst medicijnen voorgeschrevenen wordt dan de gewone ablatie een of meerdere keren gedaan.Gelukkig zien veel cardiologen nu ook het succes van de hybridebenadering en verwijzen ze naar Maastricht. Wij bespreken dande opties met de patiënt. Overigens komt niet iedereen zomaarin aanmerking voor de hybride ablatie. We stellen voor iederekandidaat een uitgebreid schema op met goede voorbereidingen revalidatie. Een gezonde leefstijl met bewegen hoort daar ookbij. We zien dan ook de beste resultaten.’
Maastricht
Bart Maesen heeft geneeskunde gestudeerd in zijn geboortelandBelgië maar is gespecialiseerd in Maastricht, terwijlJustin Luermans geneeskunde studeerde in Maastricht enis gespecialiseerd in Nieuwegein. Beide artsen werken nusamen in Maastricht en zien meer mogelijkheden voor hybrideablatie. Een nieuwe doelgroep is jonge patiënten, voornamelijkvrouwen, vertelt Justin. ‘Als cardioloog zie ik vrouwen van rondde twintig of nog jonger die een veel te snel hartritme hebben.Heel naar, want het tast hun energieniveau aan. Ze kunnenvaak niet studeren of werken, niet aan hun toekomst bouwen.Inmiddels hebben we verschillende patiënten met succesbehandeld via hybride ablatie. Ik hoop en verwacht dat we inde toekomst méér patiënten een nieuwe kans kunnen bieden.’
Meer kansen
Bart knikt. ‘Maar daar zijn extra fondsen voor nodig. Geldwaarmee we jonge dokters kunnen aannemen voor onderzoekom precies in kaart te brengen wat de mogelijkheden enresultaten van de hybride benadering kunnen zijn. Bijdragenvan het Hart en vaat onderzoekfonds Limburg zijn meer danwelkom. We zien nog wel meer kansen voor deze technieken.Het mooie is dat we hier de krachten bundelen van chirurgenen cardiologen. Dat is echt meer dan de som der delen; en ikben ervan overtuigd dat deze intense samenwerking nog meerkan opleveren.’
